Treats
Irrationality
is an emergent property
that cannot be explained
in terms of the brain’s
cellular processes, but can
nonetheless be proven
to exist, as in instances of love
or of sickness when we believe
we will die, but do not die,
not yet. Evolution
is a kind of by-product:
positive development
occurs in one small area
while everything else
is razed. How does luck
figure in these terms? Life
gives you fun-size packs of Croky
and your heart beats faster
as it registers the treat; with any luck
there’ll be a few paprika left
(your favourite). But tell me why
some of us collide with trees
at well-lit junctions, while others
manage to swerve cliff edges
in deep fog? You can
make your own luck, but
that won’t preclude misfortune.
We torture mice, engineer
heart disease in monkeys, burn
pigs alive. The white rhino
is dying out. How unfortunate
to be the last white rhino. Or how lucky?
Panic feels like butterflies
flitting chaotically around
the buckthorn knowing
they’ve got just twenty-four hours
to live. Only heat can soothe me –
the dry kind. Still
each day feels like a choice
between a vitamin D
deficiency or skin cancer.
Not long ago, under the heat
of a sun so dry the bark
began to fall away from the trees,
I thought of Wittgenstein’s
Tractatus and Investigations.
Could cries of fear
be the one language game
that is universally understood?
Along with the anticipation of the treat?
Somewhere, a hatch snaps open. A mouse
gets a piece of banana. Tiny squeaks
escape my lungs
when I am most afraid.
Whereof one cannot speak,
thereof one must forge silent gestures
or burst into tears.
Traktaties
Irrationaliteit is een
emergente eigenschap,
niet te verklaren
vanuit de celprocessen
van ons brein, toch
onomstotelijk bewezen
aanwezig wanneer we
liefhebben of ziek zijn
en denken dood te gaan
terwijl we niet doodgaan,
nog niet. De evolutie
is een vorm van bijvangst:
positieve ontwikkeling
terwijl om ons heen alles
naar de gallemiezen
gaat. Wat is geluk
in dit verband? Het leven
deelt minizakjes Croky uit,
het hart klopt sneller
naarmate de traktatie
nadert. Met een beetje geluk
zijn er nog blauwe.
Maar waarom botsen sommigen
op goed verlichte kruispunten
tegen bomen, terwijl anderen
net niet de afgrond in rijden
bij noodweer? Geluk
dwing je af. Toch, pech
voorkom je er niet mee.
We lokken trauma’s uit
bij muizen, veroorzaken
hartkwalen bij bonobo’s. De witte
neushoorn sterft uit. Wat een pech
de laatste witte neushoorn
te zijn. Of juist geluk? Paniek
voelt als vlinders, weten: nog maar
24 uur te leven - dan maar
chaotisch om de wegedoorn
heen vliegen. Alleen warmte
kan me kalmeren. Niet dat
moerassige van de Flevopolder
maar de droge lucht
die de diaspora van
vakantie-vierend Nederland
bepaalt. Maar elke dag is
kiezen tussen Vitamine D
-tekort en huidkanker.
Ook in Toscane.
Laatst, in zo’n droogzon,
het schors viel van de bomen,
dacht ik aan Wittgensteins
Tractatus en Onderzoekingen.
Zouden angstkreten
de enige taalspelen zijn
die alle levende wezens
begrijpen? Samen met
anticipatie op traktatie?
Ergens gaat een luikje open, klats,
een muis krijgt een brokje. Het gepiep
komt uit mijn longen
als ik bang ben.
Waarover men niet kan spreken,
daarover maakt men gebaren
of barst men in huilen uit.
